του Νίκου Σίμου
Σε φάση αποδρομής έχει εισέλθει ο ΣΥΡΙΖΑ όπως υποστηρίζουν δημοσκόποι αλλά και εκπρόσωποι της αγοράς θεωρώντας ότι μία σειρά στοιχείων, οικονομικών, κοινωνικών και ψυχολογικών (όσον αφορά στην στάση της κοινής γνώμης) ωθούν την κυβέρνηση προς την κατεύθυνση αυτή. Παρά το γεγονός ότι η προσφυγή στις κάλπες αποτελεί μία προνομία της κυβέρνησης, όσον αφορά στο χρόνο που θα επιλέξει να απευθυνθεί στο εκλογικό σώμα, εν τούτοις μία σειρά σημερινών συνθηκών, περιορίζουν τα περιθώρια επιλογών του πρωθυπουργού, ενώ συγχρόνως εντείνουν τις πιέσεις προς την κυβέρνηση. Πιέσεις που δεν είναι σίγουρο ότι αυτή θα μπορέσει να ανθέξει.
Ποιες οι συνθήκες αυτές που θα πιέζουν ασφυκτικά το επόμενο διάστημα την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα:
Πρώτον η αγορά αδυνατεί να ανακάμψει, καθώς η ρευστότητα περιορίζεται αφ’ ενός επειδή δεν υπάρχουν χρήματα αφ΄ετέρου διότι όποιοι την διαθέτουν δεν είναι συγχρόνως διατεθειμένοι να δαπανούν επειδή θεωρούν άδηλο το αύριο.
Δεύτερον η ύφεση παρατείνεται και δεν υπάρχουν οι επενδυτικές εκείνες προοπτικές –για τον απλούστατο λόγο ότι δεν τις προσφέρει το κράτος- που θα επέτρεπαν να αισιοδοξήσει η αγορά ότι βαδίζουμε σε κάποιο είδους ανάπτυξη. Αυτή η προοπτική θα εξακολουθήσει να συντηρεί σε υψηλά επίπεδα την ανεργία, με ό, τι και αν αυτό σημαίνει για τις πιεσμένες ήδη οικογένειες.
Τρίτον στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί και η διαπιστωθείσα μείωση των εσόδων από την τουριστική δραστηριότητα που, υπό τις σημερινές εγχώριες οικονομικές συνθήκες και την ανυπαρξία παραγωγικής δραστηριότητας, αποτελεί την ελληνική βαρειά βιομηχανία. Και αυτό το αρνητικό αποτέλεσμα σημειώθηκε παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ενας ασφαλής προορισμός σε σχέση με όσα ακραία φαινόμενα βίας συνέβησαν και συμβαίνουν στην Ευρώπη και την εμπόλεμη κατάσταση στην Μέση Ανατολή.
Κοινωνική απόγνωση και ...δραχμή
Τέταρτον οι παράγοντες της αγοράς αλλά και έγκριτοι οικονομολόγοι θεωρούν ότι το υπο εξέλιξη Πρόγραμμα δεν βγαίνει καθώς συμπιέζει συνεχώς την οικονομική δραστηριότητα και ακυρώνει οποιαδήποτε προοπτική κατανάλωσης που θα αναζωογονούσε κάπως την αγορά. Υπ ‘αυτήν την έννοια το μόνο που έχει κάνει σήμερα η κυβέρνηση είναι να λαμβάνει συνεχώς μέτρα που επιβαρύνουν τους πολίτες. Από εδώ και στο εξής δε εκτιμάται ότι ο πρωθυπουργός ΔΕΝ αντέχει ο ίδιος να λάβει και άλλα μέτρα, με ό, τι αυτό και αν σημαίνει για τις προσεχείς επιλογές του, που κάτω από αυτήν την πίεση περιλαμβάνουν και το ενδεχόμενο εκλογών την άνοιξη.
Μάλιστα οι ίδιοι οικονομικοί παράγοντες δεν απέκλειαν πλέον την προοπτική –που κανείς δεν επιθυμεί- ακόμη και την αναγκαστική επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, δεδομένου ότι ούτε και άλλες κυβερνήσεις θα μπορούσαν να αναστρέψουν την οικονομική κατάσταση, πέραν ίσως της δημιουργίας μιας νέας ψυχολογίας στην κοινωνία.
Πέμπτον καταγράφεται ένα πολύ επιβαρυντικό για την κυβέρνηση στοιχείο που είναι ο μετρηθείς προσφάτως δείκτης αισιοδοξίας (goodwill factor). O δείκτης αυτός είναι πλέον μονοψήφιος, όσον αφορά τις ελπίδες του κόσμου για κάτι καλύτερο και είναι ο χειρότερος που έχει καταγραφεί μέσα στα χρόνια της κρίσης. Υπάρχει με άλλα λόγια η απόλυτη αίσθηση ότι η κυβέρνηση απέτυχε και ότι κανείς δεν μπορεί να περιμένει πλέον κάτι το διαφορετικό. Ειδικώς μάλιστα με την παρούσα κυβέρνηση, την οποιία η κοινή γνώμη έχει ήδη χρεώσει με μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την σημερινή κατάσταση, ασχέτως αν δεν είναι υπεύθυνη για την αφετηρία της κρίσης.
Έκτον, αλλ’ όχι χωρίς τη δική του σημασία, ο κ Τσίπρας θα κληθεί να διαχειριστεί την λύση του Κυπριακού, με τον σημκερινό του υπουργό του των Εξωτερικών –ετκός και αν τον αλλάξει στον ανασχηματισμό- να είναι αντίθετος σε όσα συμφωνεί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, παρά το γεγονός ότι ο τελευταίος έχει, μαζί με την λοιπή κυπραική ηγεσία χαράξει κάποιες κόκκινες γραμμές στις συζητήσεις με την τουρκοκυπριακή πλευρά.
Πρωτοφανή δημοσκοπικά στοιχεία
Πράγματι, παρά το γεγονός ότι η ίδια η αγορά πιστεύει –αλλά και εν μέρει και η κοινωνία έχει αρχίσει να το συνειδητοποιεί- ότι και οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση δεν πρόκειται να αλλάξει τα πράγματα, εν τούτοις εκτιμά περίπου ως βέβαιη μία πολιτική αλλαγή.
Όμως, θεωρείται πρωτοφανές στα δημοσκοπικά χρονικά, ένα κόμμα που κυβερνάει να είναι μέσα σε 1 ½ μόνο χρόνο από την ανάληψη της εξουσίας να βρίσκεται 8-11 ποσοστιαίες μονάδες πίσω από το πρώτο.
Επιπλέον η δημοσκοπική εικόνα της κυβέρνησης είναι η χειρότερη που έχει καταγράψει κυβέρνηση στα χρόνια της Μεταπολίτευσης καιν όχι απλώς στα χρόνια της κρίσης.
Μονοψήφια δημοτικότητα
Ως ενδεικτικό στοιχείο της κυβερνητικής κατάρρευσης αναφέρεται το γεγονός ότι ο Αλέξης Τσίπρας όσον αφορά στη δημοτικότητά του από το 62% έχει πέσει σε μονοψήφιο νούμερο. Αναφέρουν μάλιστα μεταξύ τους οι εταιρίες δημοσκοπήσεων ως χαρακτηριστικό γεγονός του μεγέθους της πρωθυπουργικής πτώσης ότι ακόμη και ο Γιώργος Παπανδρέου, όταν έχασε τις εκλογές είχε κατορθώσει να διατηρήσει μία δημοτικότητα κοντά στο 20%(!).
Ένα τρίτο στοιχείο σε βάρος του Αλέξη Τσίπρα που δείχνει ότι η κυβέρνηση χάνει πλέον και το βασικό της ατού είναι ότι ποτέ πρωθυπουργός στην ερώτηση της καταλληλότητας δεν ερχόταν ..δεύτερος. Κι αυτό διότι η σχετική ερώτηση εμπεριείχε το μεροληπτικό στοιχείο ότι πάντοτε ο πρωθυπουργός, επειδή αυτός κυβερνούσε, είχε περισσότερα πλεονεκτήματα, στα μάτια της κοινωνίας, από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Άλλωστε για τον λόγο αυτό είχε «εφευρεθεί» η ερώτηση περί καταλληλότητας την περίοδο Σημίτη ώστε στις σχετικές έρευνες η προτίμηση στο πρόσωπό του ως προς την καταλληλότητα να εξισορροπεί τις απώλειες που κατέγραφε το ΠΑΣΟΚ στην πρόθεση ψήφου. Κι έτσι να εμφανίζει το τότε κυβερνών κόμμα κάποιο στοιχείο υπεροχής.
