H κυβέρνηση χθες κατάφερε να συμφωνήσει με τους δανειστές γεγονός που ανοίγει το δρόμο για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης όμως στην ουσία πρόκειται για μια συμφωνία ή καλύτερα μια υπόσχεση για ελάφρυνση χρέους με τα πιο επώδυνα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί ποτέ.
Η Ελλάδα πρέπει να υλοποιήσει τη συμφωνία προκειμένου να αποφασιστεί η εκταμίευση της επόμενης δόσης, αλλά και η υιοθέτηση του προληπτικού μηχανισμού αναφέρονται λεπτομερώς στην ανακοίνωση του Eurogroup.
Tα τρία στάδια που προβλέπει η υπόσχεση για την ελάφρυνση του χρέους περιέχουν πολύ επικίνδυνα σημεία για τη χώρα, η οποία πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, όχι μόνο στην αποδοχή και ψήφιση μέτρων 9 δισ. ευρώ αλλά και σε ό,τι αφορά τον προληπτικό μηχανισμό που θα ενεργοποιείται σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι δημοσιονομικοί στόχοι.
Σύμφωνα με την "Ημερησία" η συμφωνία περιλαμβάνει:
1. Κατ' αρχάς, ο προληπτικός μηχανισμός (και όχι τα μέτρα) θα νομοθετηθεί και θα ενεργοποιηθεί αν απαιτηθεί, όπως δήλωσε ο επικεφαλής του Eurogroup. Αυτό σημαίνει ότι ο μηχανισμός πρέπει να περάσει από τη Βουλή αλλά δεν θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα, δεν θα είναι «ονομαστικοποιημένα» τα μέτρα δηλαδή. Ομως, είναι γνωστό σε όλους ότι η μόνη πηγή που έχει απομείνει είναι η περικοπή δημοσίων δαπανών. Κάτι που σημαίνει ότι και επισήμως μπαίνουν στο στόχαστρο οι μισθοί και οι συντάξεις του Δημοσίου ή... απολύσεις για μείωση της δαπάνης του κράτους.
2. Για το μηχανισμό αποδεχτήκαμε τις συνταγματικές δεσμεύσεις, σημείωσε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ. Πρέπει να υπάρχουν σε όλο το φάσμα περικοπές και σημειώσαμε ότι πρέπει να υπάρχει ένα πιο ισορροπημένο πακέτο και γι’ αυτό να υπάρχει πρόβλεψη και για συμπλήρωσή του με έσοδα. Παράλληλα, συμφωνήσαμε ότι πρέπει να υπάρχει συμφωνία με τους Θεσμούς για τα μέτρα που θα εφαρμοστούν. Ετσι θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία εκ των προτέρων.
Τι προβλέπει η συμφωνία στο Eurogroup - Τι φοβάται, σε τι ελπίζει η Αθήνα
Τι σημαίνει αυτό που λέει ο κ. Ντάισελμπλουμ για ενίσχυση των εσόδων; Μήπως δηλαδή στον προληπτικό μηχανισμό μπαίνουν και προβλέψεις για νέους φόρους;
3. Εκφράζονται φόβοι ότι υπάρχει πρόβλεψη και για προληπτικά μέτρα μόνιμου διαρθρωτικού χαρακτήρα που θα έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς. Μεταξύ αυτών θα μπορούσε να είναι και εισπρακτικά μέτρα που θα τίθενται σε ισχύ την επόμενη χρονιά, στο πλαίσιο της καθιερωμένης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού, ώστε να επιστρέψει ο προϋπολογισμός σε τροχιά σε διαρθρωτικό επίπεδο.
4. Οπως αναφέρει το ανακοινωθέν μακροπρόθεσμα το Eurogroup είναι έτοιμο, αν χρειαστεί και υπό την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, να αξιολογήσει περαιτέρω στο τέλος του προγράμματος την ανάγκη για επιπρόσθετα μέτρα για το χρέος ώστε να διασφαλιστεί ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας παραμένουν σε βιώσιμο μονοπάτι. Είναι μια «γκρίζα» ζώνη που χρήζει περαιτέρω διαλεύκανσης.
5. Τονίζεται ότι οι μοναδικές εξαιρέσεις από τη λήψη μέτρων αφορούν τις δαπάνες για την άμυνα και για την κοινωνική πρόνοια. Είναι πράγματι μια σημαντική απόφαση, ωστόσο, υπάρχει κι εδώ ένας αστερίσκος. Οι εξαιρέσεις αυτές θα υπάρχουν μόνο σε πολύ εξαιρετικές συνθήκες και θα πρέπει να γίνονται μόνο με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών.
6. Η συμφωνία περιλαμβάνει δυο κόκκινες γραμμές: δεν θα γίνει κούρεμα και δεν θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στο πρόγραμμα (σ.σ. πλεονάσματα). Οπως αναφέρεται, το Eurogroup επανεπιβεβαιώνει ότι αποκλείονται ονομαστικά κουρέματα και ότι όλα τα μέτρα που θα ληφθούν θα ευθυγραμμίζονται με τους υφιστάμενους νόμους της Ε.Ε. και του ESM και των νομικών πλαισίων του EFSF. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να ξεχάσει οριστικά το «κούρεμα» κι ότι θα πρέπει να επιτυγχάνει για χρόνια πλεονάσματα, κάτι που θα είναι επίτευγμα για την ελληνική οικονομία μετά από τόσα χρόνια ύφεσης.
7. Επίσης, κάθε Απρίλιο θα γίνεται αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, μόλις δηλαδή ανακοινώνονται τα στοιχεία από τη Eurostat και αμέσως θα τίθεται σε εφαρμογή ο αυτόματος «κόφτης».
Το χρέος
Ο υπέρτατος στόχος για να μπει στο τραπέζι το χρέος επετεύχθη, όμως πρέπει να διευκρινιστούν πολλά στη συμφωνία και φυσικά να την αποδεχθεί και το ΔΝΤ. Οπως επιβεβαίωσε και ο Γ. Ντάισελμπλουμ, «κάναμε μια πρώτη συζήτηση. Κάθε μέτρο θα εξαρτάται από την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος. Δεν υπήρξαν αποφάσεις θα το συζητήσουμε αργότερα. Μιλήσαμε επί της αρχής: γιατί το κάνουμε και για την προσπάθεια να εξασφαλίσει η χώρα εκ νέου πρόσβαση στις αγορές.
Οπως είπε επιλέχθηκε μια στρατηγική τριών σταδίων: Βραχυπρόθεσμα στόχος είναι να βελτιστοποιήσουμε τη διαχείριση του χρέους. Μεσοπρόθεσμα το EWG θα αναζητήσει τρόπους, όπως οι μεγαλύτερες περίοδος χάριτος και οι επιμήκυνση των χρόνων πληρωμής που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μετά το πρόγραμμα (όχι νωρίτερα από το 2018). Σε αυτό περιλαμβάνεται και η χρήση των κερδών από τα ομόλογα ANFA και SNP.
Μακροπρόθεσμα και μετά το πρόγραμμα, το Eurogroup δηλώνει έτοιμο να συζητήσει περισσότερα μέτρα υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται από την Ελλάδα οι όροι. Αυτή η απόφαση θα ληφθεί μετά το τέλος του προγράμματος, ανέφερε ο επικεφαλής του Eurogroup.
Σε ότι αφορά το βραχυπρόθεσμο κομμάτι της ρύθμισης ο Κλ. Ρέγκλινκ σημείωσε ότι υπάρχει χώρος για κάποιους χειρισμούς σε ότι αφορά τα επιτόκια (σε σχέση πάντα με το κόστος δανεισμού).»
