Σοκαριστικά είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από έρευνα επιστημόνων εννέα ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με τα οποία φαίνεται να υπάρχει σαφής σχέση μεταξύ της ακτινοβολίας του αξονικού τομογράφου και της εμφάνισης καρκίνου του αίματος σε άτομα κάτω των 22 ετών.
Την έρευνα διεξήγαγε το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal) και δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature Medicine». Η έρευνα έδειξε πως η έκθεση νέων ατόμων σε ακτινοβολία κατά τη διάρκεια αξονικής τομογραφίας αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του αίματος.
Την έρευνα συντόνισε ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο και σε αυτό το πλαίσιο αναλύθηκαν δεδομένα από σχεδόν ένα εκατομμύριο άτομα, τα οποία υποβλήθηκαν σε τουλάχιστον μία αξονική τομογραφία πριν από την ηλικία των 22 ετών.
Για κάθε άτομο υπολογίστηκε η δόση της ακτινοβολίας στο μυελό των οστών, όπου παράγονται τα κύτταρα του αίματος. Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανέτρεξαν στα Εθνικά Μητρώα Καρκίνου και μέσα από αυτά εντόπισαν όσους εμφάνισαν καρκίνο του αίματος με την πάροδο του χρόνου. Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι μια τυπική σάρωση σε αξονικό τομογράφο σήμερα (με μέση δόση περίπου 8 mGy) αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης των μυελοειδών και λεμφοειδών κακοηθειών κατά περίπου 16%. Σήμερα περισσότερο από ένα εκατομμύριο παιδιά στην Ευρώπη υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία κάθε χρόνο.
«Σε όρους απόλυτου κινδύνου, αυτό σημαίνει ότι για κάθε 10.000 παιδιά που υποβάλλονται σε αξονική τομογραφία, μπορούμε να περιμένουμε να δούμε περίπου μία με δύο περιπτώσεις καρκίνου στα δώδεκα χρόνια που ακολουθούν την εξέταση» σημειώνει η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης (ISGlobal), Μάγκντα Μπος ντε Μπασέα.
Η έρευνα αυτή έρχεται να ξεδιαλύνει το τοπίο αναφορικά με παλαιότερη μελέτη, του 2019, που είχε διενεργηθεί στην Ταϊπέι της Ταϊβάν, αλλά και μία ακόμα που είχε πραγματοποιηθεί την ίδια χρονιά στο Νέο Δελχί της Ινδίας.
Σύμφωνα με την πρώτη έρευνα, που είχε δημοσιευτεί στην επιστημονική επιθεώρηση «JNCL Cancer Spectrum», η έκθεση σε ακτινοβολία από αξονικές τομογραφίες συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του θυρεοειδούς και λευχαιμία. Ωστόσο, τότε το δείγμα ήταν μικρότερο και οι παράμετροι της έρευνας διαφορετικές. Οι ερευνητές είχαν παρακολουθήσει 22.853 πάσχοντες από καρκίνο του θυρεοειδούς, 13.040 πάσχοντες από λευχαιμία και 20.157 ασθενείς με λέμφωμα μη Hodgkin, κατά το διάστημα 2000-2013.
Τα ευρήματα είχαν δείξει ότι οι ασθενείς που εμφάνισαν καρκίνο του θυρεοειδούς και λευχαιμία είχαν σημαντικά υψηλότερη πιθανότητα να έχουν υποβληθεί σε αξονικές τομογραφίες. Δεν είχε εντοπιστεί, όμως, η ίδια σύνδεση μεταξύ αξονικών τομογραφιών και λεμφώματος μη Hodgkin σε ηλικιωμένους ασθενείς. Ωστόσο, οι ασθενείς μεταξύ 36 και 45 ετών είχαν τριπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν λέμφωμα μη Hodgkin που συνδέεται με αξονικές τομογραφίες. Διαπιστώθηκε ότι οι ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε αξονικές τομογραφίες είχαν γενικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του θυρεοειδούς και λευχαιμία. Ο κίνδυνος, μάλιστα, αυτός αφορούσε κυρίως νεότερες γυναίκες, κάτω των 45 ετών.
Η δεύτερη έρευνα είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι συνέπειες από τις αξονικές τομογραφίες είναι μηδαμινές. «Η παρατεταμένη έκθεση σε ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό στο δέρμα, αλλά οι πιθανότητες για την ανάπτυξη κακοήθειας είναι απειροελάχιστες» σχολίασε ο Γκαουράβ Ντιξίτ, τότε ανώτατος σύμβουλος της αιματολογικής κλινικής στο αντικαρκινικό νοσοκομείο στο Νέο Δελχί.
