του Μάνου Καμπανέλλη
Η Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση είναι ανοιχτή, μετά την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να την ανοίξει ξανά, αλλά κλειστή στις οθόνες των σπιτιών των Ελλήνων.
Ποιος όμως ευθύνεται για αυτό; Η κυβέρνηση Σαμαρά που αποφάσισε εν μία νυκτί, αντί να την αναδημιουργήσει, να την κλείσει, ή η κυβέρνηση Τσίπρα, η οποία, αντί να δημιουργήσει το νέο που ευαγγελιζόταν με την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, επανέφερε το πολύ παλιό και φθαρμένο;
Διαχρονικά οι διοικήσεις της ΕΡΤ δεν κατόρθωσαν να αναδείξουν τον πραγματικό ρόλο της δημόσιας τηλεόρασης. Αυτό συνέβη διότι της προσέδιδαν έναν καθαρά κομματικό χαρακτήρα, όπως κυρίως συνέβαινε στα χρόνια πριν το 2000. Τον ίδιο, όμως, και χειρότερο κομματικό χαρακτήρα έχει επιλέξει και η σημερινή κυβέρνηση για τη δημόσια τηλεόραση, διότι η ΕΡΤ, ως ένας ακόμη δημόσιος οργανισμός, εξακολουθεί να είναι χωνευτήρι ανθρώπων με μοναδικό προσόν την ψήφο στο εκάστοτε κυβερνών κόμμα.
Όπως προκύπτει από τον προϋπολογισμό της ΕΡΤ για το 2016, τον οποίο υπέγραψαν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης και ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, τα έσοδα του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα αναμένεται να ανέλθουν στα 183,65 εκατ. Ευρώ, ενώ από αυτά θα δαπανηθούν 133,65 εκατ. ευρώ με αποτέλεσμα στο ισοζύγιο να απομένει πλεόνασμα 50 εκατ. ευρώ.
Σχεδόν το σύνολο των εσόδων (177 εκατ. ευρώ) προβλέπεται ότι θα προέλθει από το ανταποδοτικό τέλος υπέρ ΕΡΤ που εισπράττεται μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ, ενώ από την πώληση υπηρεσιών έχουν προβλεφθεί έσοδα 4,5 εκατ. ευρώ ή άλλως το 2,45% των εσόδων.
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, σε ερώτηση που κατέθεσε στις 25.01.2016 στον αρμόδιο υπουργό, Νίκο Παππά, αναφερόμενος κυρίως στο θέμα της ανταποδοτικότητας των χρημάτων που δίδονται από τους Έλληνες φορολογούμενους, μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ, στην ΕΡΤ, ερωτά μεταξύ άλλων:
- Σε ποιο ύψος ακριβώς ανήλθαν τα έσοδα της ΕΡΤ Α.Ε. από τη διαφήμιση το 2015;
- Θα γίνει αξιολόγηση των δεδομένων, και κυρίως της Διοίκησης της ΕΡΤ Α.Ε. για αυτά τα πενιχρά τηλεοπτικά αποτελέσματα;
Η ΕΡΤ, κατά το διάστημα Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2015, σημείωσε τηλεθέαση ποσοστού 3,6% για την ΕΡΤ1 και 1% για την ΕΡΤ2, ενώ οι υπόλοιποι τηλεοπτικοί σταθμοί στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα είχαν τα εξής ποσοστά: 16,2% ΑΝΤ1, 16% Alpha, 14,6% MEGA, 11% STAR, 6,9% ΣΚΑΪ και 3,4% το «Ε» (πηγή: Nielsen audience measurement).
Στο καταστατικό της ΕΡΤ, στις πρώτες γραμμές, αναφέρεται ο σκοπός του φορέα που είναι η ενημέρωση, επιμόρφωση και ψυχαγωγία του ελληνικού λαού.
Είναι γνωστό σε όλους, ότι οι επιμορφωτικές εκπομπές έχουν ιδιαιτέρως χαμηλή τηλεθέαση και γι’ αυτό τα ιδιωτικά κανάλια δεν μεταδίδουν επιμορφωτικές εκπομπές. Αυτό λοιπόν συνεπάγεται ότι όποιο κανάλι επιλέξει τον “δρόμο” της επιμόρφωσης του Ελληνικού λαού θα δημιουργήσει ένα ακόμα μεγαλύτερο έλλειμμα στο ταμείο του, από αυτό που ήδη έχει. Αυτός είναι ο λόγος που η ΕΡΤ χρηματοδοτείται από τους πολίτες και αυτός είναι ο λόγος που η ΕΡΤ δεν πρόκειται να έχει ποτέ υψηλό διαφημιστικό έσοδο.
Επομένως, ο κ. Κωνσταντινόπουλος θα έπρεπε να διατυπώσει την ερώτησή του ως εξής: Γιατί η δημόσια τηλεόραση είναι σχεδόν ανύπαρκτη στον τομέα της ενημέρωσης και ποιες είναι οι επιμορφωτικές της εκπομπές;
Σε όλη την Ευρώπη, η δημόσια τηλεόραση, στον τομέα της ενημέρωσης, έχει από τα υψηλότερα ποσοστά τηλεθέασης. Γιατί η ΕΡΤ αγγίζει οριακά το 4%;
Μπορεί η κυβέρνηση Σαμαρά να κατηγορήθηκε, και ορθώς, για το κλείσιμο της ΕΡΤ, αλλά η τηλεθέαση στην ενημέρωση την περίοδο εκείνη ήταν στο 6,5% και μεταδίδονταν ποιοτικές επιμορφωτικές και ψυχαγωγικές παραγωγές.
Ποιο είναι το επιμορφωτικό και ψυχαγωγικό πρόγραμμα της σημερινής ΕΡΤ; Οι συνεχόμενες επαναλήψεις από το αρχείο της;
Σε παλαιότερα άρθρα μου έχω πάρει θέση υπέρ της ύπαρξης της δημόσιας τηλεόρασης με τα κοινωνικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά της, με αξιόπιστη ενημέρωση, χωρίς υψηλή διαφημιστική δυνατότητα. Αναμφισβήτητα όμως, ο σημερινός τρόπος λειτουργίας της και τα αισθητικά αποτελέσματα του προγράμματος της δεν προσεγγίζουν ούτε κατ’ ελάχιστον τα χαρακτηριστικά αυτά.
Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο υπουργός επικρατείας επέλεξε τον σημερινό Δ/ντα σύμβουλο κ. Ταγματάρχη, ο οποίος το 2011 είχε συνάψει τριετή σύμβαση με την UEFA για τα δικαιώματα των αγώνων του Champions League για το ποσό των 32,4 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό βεβαίως το οποίο ουδέποτε θα μπορούσε να προσεγγιστεί διαφημιστικά, ενώ δεν υπήρχε κανένας λόγος να αναλάβει η ΕΡΤ μία τέτοια διοργάνωση.
Όσον αφορά την ενημέρωση, δεν πρέπει να αναρωτιόμαστε γιατί ο κόσμος δεν εμπιστεύεται τη δημόσια τηλεόραση, καθόσον η απάντηση είναι προφανής: η σημερινή κυβέρνηση επέλεξε τον δρόμο τον οποίο η ίδια κατηγορούσε μετά μανίας δύο χρόνια νωρίτερα, δηλαδή μία δημόσια τηλεόραση με απόλυτα κομματική γραμμή, από την οποία μάλιστα, εάν κάποιος δημοσιογράφος “ξεφύγει”, να κατηγορείται ρητώς και ευθαρσώς. Πρόσφατο παράδειγμα η κ. Όλγα Γεροβασίλη, η οποία ενοχλημένη από ερώτηση δημοσιογράφου δεν ντράπηκε να ξεστομίσει το: «για αυτό την ξανανοίξαμε την ΕΡΤ;».
Τα παραδείγματα απαξίωσης της δημόσιας τηλεόρασης πολλά, ο ρόλος της, όμως, σημαντικός, τον οποίο δεν μπορεί να διαχειριστεί η σημερινή διοίκησή της ανάγοντας την ΕΡΤ σε “γραφείο τύπου” της κυβέρνησης.
