Από την Καθαρά Δευτέρα, όταν αιφνιδιαστικά αναδύεται µία ασύµµετρη σύγκρουση στον Έβρο, το ενδιαφέρον στρέφεται σε µία άψογα οργανωµένη και καταιγιστική εκστρατεία παραπληροφόρησης από την τουρκική πλευρά, µε στόχο όχι µόνον την ελληνική, αλλά και την παγκόσµια κοινή γνώµη.
Με το κέντρο βάρους να µετατοπίζεται προς τα ψηφιακά µέσα, διατυπώνονται αρκετές αµφιβολίες για την επάρκεια της ελληνικής πλευράς να αντιδράσει αποτελεσµατικά, αν και ευτυχώς οι χονδροειδείς και σαφέστατα εξωπραγµατικές τουρκικές υπερβολές, αποµειώνουν την ένταση και την επίδρασή τους. Στον απόηχο πάντως της αποτυχίας του στρατού των ατάκτων που επί δύο τουλάχιστον εβδοµάδες επιτίθεται µ ε λυσσαλέα µανία εναντίον των ελληνικών φυλακίων, αποκαλύπτεται και το µέγεθος ενός απίστευτου επικοινωνιακού πολέµου από την πλευρά της Τουρκίας, µε επίκεντρο τα ψηφιακά µέσα.
Με τον όρο αυτό προσδιορίζονται οι ανώνυµοι Τούρκοι πολιτικοί σχολιαστές του διαδικτύου που στρατολογούνται από το AKP, το κόµµα του προέδρου Eρντογαν, για να υποστηρίξουν επικοινωνιακά τις απόψεις και τις αποφάσεις του. Με αφετηρία το 2013, η στρατολόγηση επικεντρώνεται σε άτοµα ηλικίας 20 έως 25 ετών, µε την νεολαία το κόµµατος (AK Gençlik) να αναλαµβάνει την οργάνωση και την διαχείριση της αποκαλούµενης διαδικτυακής ταξιαρχίας. Η πρώτη συντονισµένη εµφάνιση πραγµατοποιείται κατά το ίδιο έτος µε το κύµα διαµαρτυριών του πάρκου Gezi στην Κωνσταντινούπολη κατά των αυθαιρεσιών του Τούρκου προέδρου και της αυταρχικής κυβέρνησής του.
Πολύ σύντοµα ο αριθµός των στρατολογηθέντων και µισθοδοτούµενων για τις διαδικτυακές επιχειρήσεις από το AKP ανέρχεται σε 6.000 και εντάσσονται στο αποκαλούµενο Ψηφιακό Γραφείο Νέας Τουρκίας, που προωθεί τις επικοινωνιακές επιχειρήσεις και ενορχηστρώνει εκστρατείες εναντίον προσώπων που κρίνονται αντίπαλοι του AKP και ως εκ τούτου επικίνδυνοι. Στα πλαίσια αυτά αξιοποιούνται διάφορες ψηφιακές εφαρµογές για να καλύπτονται κυρίως τα ίχνη και στοχοποιούνται Κούρδοι της Συρίας, Λίβυοι που ανθίστανται στο καθεστώς της Τρίπολης, Έλληνες, ακόµα και γνωστοί Τούρκοι οπαδοί των Κεµαλιστών, δηµοσιογράφοι, πολιτικοί, αλλά και ανάλογα µ ε τις συνθήκες οποιοσδήποτε αντιτίθεται στον Τούρκο πρόεδρο. Παρά το γεγονός ότι η τουρκική αντιπολίτευση απαιτεί µε επιµονή την διεξαγωγή έρευνας για τις δραστηριότητες των AK Trolls, ειδικά µετά τις προεδρικές εκλογές και τις αλλαγές του συντάγµατος, όταν εξαπολύεται µία άνευ προηγουµένου ψηφιακή παραπληροφόρηση µε στόχο την θετική ψήφο, δεν έχει προχωρήσει απολύτως τίποτε.
Η ψηφιακή ταξιαρχία αξιοποιεί κυρίως µέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook, το Twitter ή το Instagram, διασπείροντας ψευδείς ειδήσεις, πλαστογραφηµένες φωτογραφίες και ψηφιακές µαγνητοσκοπήσεις, για προωθήσει τα συµφέροντα του AKP και του Erdoğan. Υποβαθµίζει και απαξιώνει τους αντιπάλους, ενώ παράλληλα ενορχηστρώνει δολοφονίες χαρακτήρων, οµοβροντίες προσβλητικών σχολίων, αλλά και εκτοξεύει ανοικτές απειλές. Πρόσφατα, µε τα εκτεταµένα επεισόδια στον Έβρο αποκαλύπτει και στους πλέον αδαείς την µεθοδολογία της λειτουργίας και των δραστηριοτήτων της. Εργαλεία Παραπληροφόρησης Οι εµπλεκόµενοι στον νεφέλωµα των ψευδών ειδήσεων και της παραπληροφόρησης, όπως οι AK Trolls, χρησιµοποιούν διάφορες εφαρµογές λογισµικού για να καλυφθούν και να αποκρύψουν τα ψηφιακά τους ίχνη, ώστε να αποφύγουν τις οποιεσδήποτε δυσάρεστες συνέπειες.
TΟR.
Πρόκειται για µία εφαρµογή ανώνυµης επικοινωνίας που διατίθεται ελεύθερα στο διαδίκτυο, µε την ονοµασία της να αποτελεί ακρωνύµιο του ειδικού λογισµικού The Onion Router. Κατευθύνει την ψηφιακή κυκλοφορία µέσω ενός επικαλυπτικού δεύτερου επιπέδου διεθνούς δικτύου µ ε περισσότερα από 7.000 σηµεία διασύνδεσης, αποκρύπτοντας την πραγµατική ψηφιακή θέση του χρήστη από τον οποιονδήποτε παρακολουθεί το δίκτυο ή καταγράφει την ροή για περαιτέρω ανάλυση της κυκλοφορίας δεδοµένων. Επιτρέπει πρόσβαση σε ιστότοπους, εισαγωγή σχολίων ή κειµένων, αποστολή µηνυµάτων και άλλες µορφές ψηφιακής επικοινωνίας, προστατεύοντας σε µεγάλο βαθµό την ανωνυµία. Αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία όσων χρησιµοποιούν το αποκαλούµενο Σκοτεινό Δίκτυο (Dark web), αλλά και των αστυνοµικών αρχών που ασχολούνται µε το ψηφιακό έγκληµα, όπως και των µυστικών υπηρεσιών.
Social bot (socialbot ή socbot).
Πρόκειται για εφαρµογή που χρησιµοποιείται κατά κόρον στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης για την αυτόµατη παραγωγή µηνυµάτων (tweets) ή γενικά για την προώθηση συγκεκριµµένων ιδεών, την υποστήριξη πολιτικών εκστρατειών και την ενίσχυση προώθησης δηµοσίων σχέσεων, δρώντας είτε ως ακόλουθος (follower) είτε ως πλαστός ψηφιακός λογαριασµός που συγκεντρώνει ακολούθους. Η εφαρµογή διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στις αµερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, όπου ανιχνεύεται πως τουλάχιστον το 15% των µηνυµάτων που κυκλοφορούν στο Twitter, αποτελούν προϊόντα της, ενώ γενικά στις ΗΠΑ χρησιµοποιούνται 400.000 εφαρµογές αυτού του τύπου που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή 3,8 εκατοµµυρίων µηνυµάτων, δηλαδή το 19% του συνόλου. Τα πλεονεκτήµατα που προσφέρει αξιοποιούνται για να ενισχύσουν την δηµοφιλία ενός προσώπου, εµφανίζοντας πλασµατικά πολλαπλασιασµό των ακολούθων του στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης, να προωθήσουν διαφηµιστικά µηνύµατα µ ε διαδικασία ανάλογη των ανεπιθύµητων µηνυµάτων (spam) που κατακλύζουν το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, να δυσφηµίσουν κάποιον αντίπαλο, καταγγέλλοντας ανύπαρκτα ελαττώµατα ή να υποστηρίξουν κάποιον που επιχειρεί να διαβάλλει τον αντίπαλό του, να χειραγωγήσουν την κοινή γνώµη µ ε αποστολές αναρίθµητων µηνυµάτων συναφούς περιεχοµένου µ ε απλή παραποίηση της φρασεολογίας και να περιορίσουν την ελευθερία της έκφρασης εκτοπίζοντας σηµαντικά µηνύµατα µέσω της πληθωρικής τους κυκλοφορίας. Οι παρεχόµενες δυνατότητες είναι εφικτό να προσαρµόζονται στα πλαίσια παραδοσιακών εκστρατειών ψυχολογικού πολέµου, για να υποστηρίξουν συγκεκριµµένα επιθετικά σχέδια και παρεπόµενες ενέργειες. Αν και η αρχική εφαρµογή είχε παρουσιάσει αρκετά προβλήµατα µε κυριώτερο την ευχέρεια στην ανίχνευσή της λόγω της εντελώς µηχανικής λειτουργίας, που δεν παρέπεµπε σε ανθρώπινο χρήστη, οι νεώτερες αναβαθµισµένες εκδόσεις απαλείφουν τα περισσότερα µειονεκτήµατα της αρχικής. Για τον εντοπισµό τους χρησιµοποιείται µία διαδικτυακή υπηρεσία που προσφέρεται ελεύθερα (Botometer) και παρακολουθεί µετά από ενεργοποίηση έναν συγκεκριµµένο ψηφιακό λογαριασµό. Με βάση περισσότερα από 1.000 στοιχεία που εξετάζει στον λογαριασµό αποφαίνεται µ ε τελικό αποτέλεσµα ένα ποσοστό που ορίζει την πιθανότητα κατά 90% να λειτουργεί µε Social bot. Guerrilla Mail. Πρόκειται για ψηφιακή υπηρεσία διαγραφόµενων ηλεκτρονικών διευθύνσεων που παρέχει την δυνατότητα σε κάποιον να αποστέλλει και να δέχεται µηνύµατα, χωρίς να αποκαλύπτει την πραγµατική ηλεκτρονική του διεύθυνση και συνεπακόλουθα την ταυτότητά του. Για τους επισκέπτες δεν απαιτείται η καταχώρησή τους σε ηλεκτρονικό αρχείο, καθώς συνδέονται αυτόµατα και τους παρέχεται µε τυχαία αλγοριθµική διαδικασία µία ηλεκτρονική διεύθυνση σε κάθε επίσκεψη, που παραµένει ενεργή για 60 λεπτά, οπότε και διαγράφεται. Στην πρόσφατη πολιορκία του Έβρου από τους υποτιθέµενους εξαθλιωµένους µετανάστες, οι AK Trolls εξαπολύουν µ ία ενορχηστρωµένη εκστρατεία παραπληροφόρησης, αξιοποιώντας κατά κόρον αυτές τις εφαρµογές, µε ένα από τα τελευταία θύµατα (;) τον γνωστό δηµοσιογραφικό οργανισµό The New York Times.
