Αποκλιμάκωση τιμών από το... 2025 προβλέπει η Citigroup
Οι κινήσεις της Ρωσίας και του προέδρου της χώρας, Βλαντιμίρ Πούτιν προκαλούν ενεργειακό «πονοκέφαλο» στην Ευρώπη, που προσπαθεί με κάθε τρόπο να απεξαρτηθεί από τη Μόσχα, ενόψει του βαρύ χειμώνα.
Οι δύο πλευρές δεν κάνουν… βήμα πίσω και σε ένα επικίνδυνο - για την οικονομία και τη βιομηχανία, αλλά και τις ισορροπίες στον κόσμο - πινγκ πονγκ επιδίδονται, χρησιμοποιώντας ως «μπαλάκι» την ενεργειακή κρίση και τις τιμές σε φυσικό αέριο, ηλεκτρικό και πετρέλαιο, οι οποίες επηρεάζουν ολόκληρη την αλυσίδα της εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας.
Υπενθυμίζεται πως η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε και επισήμως ότι η Ευρώπη θα προχωρήσει στην επιβολή πλαφόν στην αγορά χονδρικής των ενεργειακών προϊόντων, προκειμένου, από τη μία να κρατήσει τις τιμές σε όσο το δυνατόν χαμηλότερα επίπεδα και από την άλλη να επιφέρει ένα καίριο οικονομικό πλήγμα στη Μόσχα.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου και του Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν άμεση, επισημοποιώντας με τον πλέον σαφή τρόπο, την απόφαση της Μόσχας να διακόψει την προμήθεια φυσικού αερίου και πετρελαίου, σε όσες χώρες υιοθετήσουν την πρόταση για πλαφόν στις τιμές χονδρικής.
Οι δύο πλευρές φαίνονται αποφασισμένες να επιμείνουν στις θέσεις τους, μέχρι να «σπάσει» ο ένας ή ο άλλος. Ο Πούτιν πιστεύει ότι η πίεση από την ακρίβεια, ιδιαίτερα ενόψει του χειμώνα που έρχεται, θα είναι αφόρητη για τους Ευρωπαίους και θα προκαλέσει κοινωνικούς ξεσηκωμούς.
Η Ευρώπη από την άλλη θεωρεί ότι η Μόσχα πολύ δύσκολα θα καλύψει το κενό στο ισοζύγιο των εξαγωγών της, γεγονός που θα προκαλέσει μία ακόμα «διαρροή» στα κρατικά ταμεία της Ρωσίας.
Η πρόταση της Κομισιόν για το ενεργειακό
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει την επιβολή πλαφόν στις τιμές του ρωσικού αερίου, μαζί με τα μέτρα που θα περιλαμβάνουν υποχρεωτική μείωση της χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος στην ΕΕ κατά τις ώρες αιχμής, καθώς και ανώτατο όριο στα έσοδα των παραγωγών ενέργειας που δεν χρησιμοποιούν αέριο, δήλωσε χθες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
«Θα προτείνουμε μια ανώτατη τιμή για το ρωσικό αέριο... Πρέπει να κόψουμε τα έσοδα της Ρωσίας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει αυτό το φρικτό πόλεμο στην Ουκρανία», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν απευθυνόμενη σε δημοσιογράφους.
«Ο στόχος είναι πολύ σαφής. Πρέπει να περικόψουμε τα έσοδα της Ρωσίας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει αυτόν τον φρικτό πόλεμο κατά της Ουκρανίας», δήλωσε χαρακτηριστικά χθες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία εξήγησε ότι η επιβολή πλαφόν είναι κάτι που μπορεί να εφαρμοστεί πολύ γρήγορα. «Έχουμε εργαστεί πολύ σκληρά τον τελευταίο μήνα για να διασφαλίσουμε ένα δίχτυ αλληλεγγύης - σημαντικό για τα κράτη-μέλη - που διασφαλίζει ότι το φυσικό αέριο θα ρέει εκεί που υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα η πρόεδρος της Κομισιόν επισήμανε ότι «η ΕΕ έχει εξασφαλίσει άλλους προμηθευτές για την προμήθεια του φυσικού αερίου, έτσι ώστε να μην μπορεί πια να εκβιάζεται από τον Πούτιν», σημειώνοντας ότι ήδη η Μόσχα έχει κόψει ολικώς ή μερικώς το φυσικό αέριο σε 13 κράτη-μέλη. «Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να ενισχυθούμε, να πάμε σε άλλους προμηθευτές και να έχουμε αλληλεγγύη μεταξύ μας», κατέληξε.
Λίγες ώρες αργότερα, η Νορβηγία γνωστοποίησε στην κ. φον ντερ Λάιεν την αύξηση της εγχώριας παραγωγής της σε φυσικό αέριο, προκειμένου να τροφοδοτήσει ακολούθως την ΕΕ, σε μια προσπάθεια να εξευρεθούν άμεσα εναλλακτικές πηγές, μπροστά στον εκβιασμό που επιχειρεί ο Ρώσος πρόεδρος στους Ευρωπαίους, θέτοντας ως προϋπόθεση επαναλειτουργίας του αγωγού Nord Stream 1 την πλήρη άρση των δυτικών κυρώσεων.
Μπροστά στη χειραγώγηση των ενεργειακών ευρωπαϊκών αγορών και τις «αστρονομικές τιμές» των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, «θα καταθέσουμε μέτρα για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών και επιχειρήσεων» διαμήνυσε, με ορίζοντα την 14η Σεπτεμβρίου η κ. φον ντερ Λάιεν, με το Ρώσο πρόεδρο να σηκώνει το γάντι, λέγοντας πως σε περίπτωση εισαγωγής πλαφόν, οι ρωσικές στρόφιγγες θα παραμείνουν ερμητικά κλειστές.
Νωρίτερα την Τετάρτη 7/9 ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι η Ρωσία θα σταματήσει να διοχετεύει φυσικό αέριο και πετρέλαιο αν επιβληθεί πλαφόν στις τιμές των ρωσικών πηγών ενέργειας.
Πέντε μέτρα
Σε δηλώσεις της προς τον Τύπο στις Βρυξέλλες, η πρόεδρος της Επιτροπής ανέπτυξε συνοπτικά το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών της ενέργειας, το οποίο θα παρουσιαστεί στους υπουργούς Ενέργειας των χωρών της ΕΕ την ερχόμενη Παρασκευή.
Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή θα προτείνει προς τα κράτη-μέλη έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας σε ώρες αιχμής, ενόψει του Συμβουλίου Υπουργών Ενέργειας της 9ης Σεπτεμβρίου.
«Αντιμετωπίζουμε μια εξαιρετική κατάσταση, επειδή η Ρωσία είναι αναξιόπιστος προμηθευτής και χειραγωγεί τις ενεργειακές μας αγορές. Με ενότητα και αλληλεγγύη θα επικρατήσουμε!», δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι η αποθήκευση φυσικού αερίου, συνολικά στην ΕΕ, έχει φτάσει το 82%.
«Μέσω της διαφοροποίησης έχουμε αυξήσει τις παραδόσεις LNG ή φυσικού αερίου αγωγών από τις ΗΠΑ, τη Νορβηγία, την Αλγερία, το Αζερμπαϊτζάν και άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η Νορβηγία παραδίδει τώρα περισσότερο αέριο στην ΕΕ από τη Ρωσία. Και πραγματοποιούμε τεράστιες επενδύσεις σε εγχώριες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσω του RePowerEU», πρόσθεσε.
Συνεχίζοντας η Ούρσουλα φον ντερ Λάιν τόνισε ότι η χειραγώγηση των αγορών φυσικού αερίου έχει δευτερογενή επίδραση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
«Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αστρονομικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και με τεράστια αστάθεια της αγοράς», είπε , παρουσιάζοντας μια σειρά «άμεσων μέτρων» που προτείνει η Επιτροπή για να προστατευθούν οι ευάλωτοι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις:
Πρώτον, η Επιτροπή προτείνει μια «έξυπνη εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας», δηλαδή «έναν υποχρεωτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής». «Θα συνεργαστούμε στενά με τα κράτη μέλη για να το πετύχουμε αυτό», σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Δεύτερον, η Επιτροπή προτείνει ανώτατο όριο στα έσοδα των εταιρειών που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με χαμηλό κόστος. Οι πηγές ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα αποφέρουν απροσδόκητα έσοδα, τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν το κόστος παραγωγής τους. «Θα προτείνουμε την εκ νέου διοχέτευση αυτών των απροσδόκητων κερδών για να υποστηρίξουμε ευάλωτα άτομα και εταιρείες να προσαρμοστούν», τόνισε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
Τρίτον, το ίδιο πρέπει να ισχύει και για τα απροσδόκητα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων. Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης τεράστια κέρδη. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα προτείνει συνεισφορά αλληλεγγύης για τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επενδύσουν αυτά τα έσοδα για να στηρίξουν τα ευάλωτα νοικοκυριά και να επενδύσουν σε καθαρές εγχώριες πηγές ενέργειας.
Τέταρτον, η Επιτροπή προτείνει τη διευκόλυνση της ρευστότητας από τα κράτη-μέλη για τις εταιρείες ενέργειας. Οι ενεργειακές εταιρείες κοινής ωφέλειας πρέπει να υποστηριχθούν για να αντιμετωπίσουν την αστάθεια των αγορών. Ζητείται επί του παρόντος να παράσχουν απροσδόκητα μεγάλα ποσά κεφαλαίων, τα οποία απειλούν την ικανότητά τους να συναλλάσσονται και τη σταθερότητα των μελλοντικών αγορών. Επιπλέον, η Επιτροπή θα παρατείνει το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει την ταχεία χορήγηση κρατικών εγγυήσεων.
Πέμπτον, η Επιτροπή προτείνει ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου. «Ο στόχος εδώ είναι πολύ σαφής. Πρέπει να περικόψουμε τα έσοδα της Ρωσίας που χρησιμοποιεί ο Πούτιν για να χρηματοδοτήσει αυτό τον φρικτό πόλεμο κατά της Ουκρανίας», τόνισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Καταλήγοντας, η Πρόεδρος της Επιτροπής επισήμανε ότι στην αρχή του πολέμου, οι εισαγωγές ρωσικού αερίου μέσω αγωγού από τη Ρωσία ήταν στο 40% του συνόλου του εισαγόμενου αερίου και σήμερα έχει μειωθεί στο 9%. «Είναι δύσκολοι καιροί. Αλλά είμαι πεπεισμένη ότι οι Ευρωπαίοι έχουν την οικονομική δύναμη, την πολιτική βούληση και την ενότητα για να διατηρήσουν το πάνω χέρι», πρόσθεσε.
Πούτιν: Θα κλείσουν οι αγωγοί
Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε σήμερα ότι η Ρωσία θα ξεκινήσει και πάλι να προμηθεύει με φυσικό αέριο τη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1, μόλις αποκατασταθεί η βλάβη στην τουρμπίνα του και απέρριψε τους δυτικούς ισχυρισμούς ότι η Μόσχα χρησιμοποιεί ως όπλο το φυσικό αέριο.
Μιλώντας στο πλαίσιο της ομιλίας που εκφώνησε στο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ που διεξάγεται στο Βλαδιβοστόκ, πόλη της ρωσικής Άπω Ανατολής, ο ρώσος πρόεδρος είπε ότι η Γερμανία και οι δυτικές κυρώσεις ευθύνονται για το ότι ο αγωγός Nord Stream 1 δεν είναι λειτουργικός και ότι η Ουκρανία και η Πολωνία αποφάσισαν μονομερώς να κλείσουν άλλους αγωγούς που μετέφεραν φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια επαπειλούμενη ενεργειακή κρίση και αλματώδη αύξηση στους λογαριασμούς ενέργειας μετά την πλήρη αναστολή των προμηθειών αερίου από την Gazprom μέσω του Nord Stream 1, έπειτα από τον εντοπισμό -όπως ισχυρίστηκε- μιας διαρροής πετρελαίου στην τουρμπίνα του κατά τις εργασίες συντήρησης.
«Ο Nord Steam 1 είναι ουσιαστικά κλειστός τώρα», είπε ο Πούτιν καλώντας τη Γερμανία να επιστρέψει μια τουρμπίνα για τον σταθμό συμπίεσης Πορτοβάγια του αγωγού, το οποίο θα επέτρεπε στη Ρωσία να ξεκινήσει εκ νέου να διοχετεύει αέριο.
«Υπάρχει μια διαρροή πετρελαίου εκεί - είναι μια πιθανόν εκρηκτική κατάσταση, κίνδυνος πυρκαγιάς. Η τουρμπίνα δεν μπορεί να λειτουργήσει. Δώστε μας μια τουρμπίνα και θα ανοίξουμε αύριο τον Nord Stream 1. Αλλά δεν μας δίνουν τίποτα», είπε ο Πούτιν.
Η Ρωσία θα σταματήσει να διοχετεύει φυσικό αέριο και πετρέλαιο αν επιβληθεί πλαφόν στις τιμές των ρωσικών πηγών ενέργειας, σημείωσε ο ίδιος.
Ο Ρώσος πρόεδρος επέκρινε τις εκκλήσεις της Ευρώπης για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου χαρακτηρίζοντάς την "ανόητη" και είπε ότι η Ρωσία θα αποχωρήσει από τα συμβόλαια προμηθειών της αν η Δύση επιβάλει πλαφόν στις τιμές των ρωσικών εξαγωγών.
Η Μόσχα δεν θα έχει πρόβλημα να πουλάει ανά τον κόσμο τις τεράστιες ενεργειακές πηγές της παρά τις δυτικές κυρώσεις, επισήμανε ο ρώσος πρόεδρος, υποστηρίζοντας ότι η επιβολή πλαφόν θα οδηγούσε σε αυξήσεις τιμών και ότι η παγκόσμια ζήτηση ρωσικής ενέργειας είναι μεγάλη.
Σημείωσε εξάλλου ότι η Ρωσία έχει συμφωνήσει σε όλες τις βασικές παραμέτρους για την πώληση φυσικού αερίου στην Κίνα μέσω της Μογγολίας.
Μάλιστα, ως προς την οικονομία της χώρας ο Πούτιν είπε ο προϋπολογισμός της χώρας θα εμφανίσει φέτος πλεόνασμα καθώς η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε τροχιά μικρής συρρίκνωσης για τον χρόνο αυτόν.
Το πλεόνασμα του προϋπολογισμού θα φθάσει στα 24,5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2022, ενώ το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά «περίπου 2% ή και λίγο παραπάνω», κατέληξε ο Πούτιν. Σε τροχιά ευθείας σύγκρουσης βρέθηκαν χθες η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς η ανάληψη συλλογικής δράσης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη φαίνεται πως επηρεάζει δυσμενώς το Κρεμλίνο, περισσότερο από ό,τι εκείνο αφήνει να εννοηθεί. Πρωτίστως, διότι η Ευρώπη εξακολουθεί να παραμένει ψηλά στο «πελατολόγιο» της Ρωσίας ως προς τις εξαγωγές φυσικού αερίου, καταβάλλοντας υπέρογκα χρηματικά ποσά για την προμήθειά του, αν και η ευρωπαϊκή εξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα αγγίζει πλέον μόλις 9%, δηλαδή ποσοστό σημαντικά υποπολλαπλάσιο από όλα τα προηγούμενα χρόνια.
«Σύννεφα» ύφεσης
Στον αντίποδα, αντί για κέρδη η ΕΕ εξακολουθεί να εγγράφει μέρα με την μέρα και νέες, πολυδιάστατες ζημιές, σε σημείο που να διαγράφονται στον ευρωπαϊκό ορίζοντα τα πρώτα σύννεφα ύφεσης. Στην κατεύθυνση αυτή, συναγερμό σήμανε χθες ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, καθώς προειδοποίησε πως «ο κίνδυνος ύφεσης αυξάνεται στην ΕΕ», ενώ προέβλεψε ότι «θα μπορούσαμε να οδεύουμε προς έναν από τους πιο δύσκολους χειμώνες εδώ και γενιές».
«Οι συνθήκες χρηματοδότησης στενεύουν ταυτόχρονα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Το ευρώ έπεσε κάτω από την ισοτιμία 1:1 προς το δολάριο για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια και οι εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Κίνα δείχνουν πως η εξωτερική ζήτηση θα παραμείνει αδύναμη» παρατήρησε ακόμη ο Επίτροπος Οικονομίας, υπενθυμίζοντας, ωστόσο, ότι η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) αναθεώρησε προς τα πάνω τα ποσοστά ανάπτυξης για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο σε 0,7% και 0,8% αντίστοιχα στην ευρωζώνη.
Αποκλιμάκωση τιμών από το... 2025 προβλέπει η Citigroup
Δύσκολες ημέρες, όμως, προβλέπει για την Ευρώπη και η Citigroup, προβλέποντας αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου από το 2025 και εξής. «Η Ευρώπη θα πρέπει να περιμένει μέχρι τα τέλη της δεκαετίας πριν δει οποιαδήποτε ανακούφιση από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου», εκτιμά ειδικότερα η Citigroup Inc, δηλαδή «κάπου μεταξύ 2025 και 2027 θα δούμε τις τιμές στην Ευρώπη να επιστρέφουν στο σημείο που ήταν στις αρχές του 2021», σύμφωνα με το Bloomberg.
Συγκρατημένα αισιόδοξος ο Γερμανός καγκελάριος
Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, ζήτησε χθες μια ευρωπαϊκή παρέμβαση για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου, με τα ενδεχόμενα να περιλαμβάνουν ακόμα και την κοινή αγορά.
Συγκρατημένα αισιόδοξος, ο Γερμανός καγκελάριος υποστήριξε ότι οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν σε εβδομάδες και όχι σε μήνες, ενώ συμπλήρωσε ότι «υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, θα δούμε σε αυτό το θέμα αποφάσεις και σε ευρωπαϊκό επίπεδο». Παράλληλα, δήλωσε πως δεν θεωρεί ότι εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης θα προκληθούν «λαϊκές εξεγέρσεις» το φθινόπωρο και τον χειμώνα και σημείωσε χαρακτηριστικά ότι δεν δίνει σημασία σε «τέτοιες Κασσάνδρες».
Οι χώρες της ΕΕ αγωνίζονται να βρουν τρόπους να συγκρατήσουν τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου, οι οποίες προκαλούν πολιτικό και οικονομικό όλεθρο σε ολόκληρη την ήπειρο.
Στο πλαίσιο αυτό, οι υπουργοί Ενέργειας θα συναντηθούν αύριο στις Βρυξέλλες, για να συζητήσουν μια σειρά προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον περιορισμό των τιμών.
Αν και η γερμανική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι είναι επιφυλακτική σχετικά με την πρόταση περί εισαγωγής πλαφόν ανώτατου ορίου τιμών στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, ο Σολτς δήλωσε την Τετάρτη πως θεωρεί ζωτικής σημασίας μια παρέμβαση της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης του ενεργειακού κόστους.
«Τώρα φροντίζουμε να συζητήσουμε μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη πώς μπορούμε να πάρουμε τον έλεγχο του θέματος», επισήμανε ο καγκελάριος στους βουλευτές στην Bundestag, σύμφωνα με το Politico.
