Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμιρ Πούτιν έσπευσε να κατηγορήσει την Ουκρανία ότι επιτέθηκε στη Γέφυρα της Κριμαίας σε μια «τρομοκρατική ενέργεια».
Αλλά όπως επισημαίνουν αναλυτές σαν τον ειδικό σε οπλικά συστήματα και πυρομαχικά της Armamanet Research Services, Ν Ρ Τζένσεν Τζόουνς, «είναι πολύ νωρίς για να μιλήσει κανείς με σαφήνεια για την αιτία της έκρηξης βάσει των διαθέσιμων στο κοινό στοιχείων».
Το σενάριο του παγιδευμένου με εκρηκτικά φορτηγού
Βίντεο από κάμερα ασφαλείας που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειξαν ένα φορτηγό – που φέρεται να ξεκίνησε από τη ρωσική πόλη Κρασνοντάρ – περίπου μία ώρα απόσταση από τη Γέφυρα της Κριμαίας – να κινείται προς τη χερσόνησο την ώρα της έκρηξης. Ρώσοι αξιωματούχοι κατονόμασαν έναν 25χρονο από το Κρασνοντάρ, ονόματι Σαμίρ Γιουσούμποφ, ως ιδιοκτήτη του φορτηγού και είπε ότι οδηγός του οχήματος ήταν ένας μεγαλύτερος σε ηλικία συγγενής του, ο Μακίρ Γιουσούμποφ.
Αλλά μια ανάλυση του βίντεο φαίνεται να δείχνει ότι το φορτηγό – παρά τα όσα είπε η ρωσική πλευρά - δεν είχε σχέση με την έκρηξη. Στις εικόνες διακρίνεται μια τεράστια πύρινη σφαίρα ακριβώς πίσω – και στη μία πλευρά – του φορτηγού στην αρχή ενός ανηφορικού τμήματος της γέφυρας της Κριμαίας. Η ταχύτητα με την οποία άρχισε να εξαπλώνεται σε ρωσικούς κύκλους η θεωρία του παγιδευμένου με εκρηκτικά φορτηγού κίνησε υποψίες, σύμφωνα με το BBC, αφού άφησε να εννοηθεί ότι το Κρεμλίνο θα προτιμούσε μια τρομοκρατική ενέργεια ως αιτία παρά την πιθανότητα να ήταν σαμποτάζ Ουκρανών. «Έχω δει πολλές αυτοσχέδιες εκρηκτικές συσκευές σε μεγάλα οχήματα επί των ημερών, κι αυτή δεν μοιάζει να είναι τέτοια», είπε στο βρετανικό δίκτυο ένας Βρετανός πρώην ειδικός του στρατού στα εκρηκτικά. Ο ίδιος θεωρεί πιθανότερη μια έκρηξη κάτω από τη γέφυρα, πιθανώς με υποβρύχιο drone.
Ανάλογη η γνώμη και του Σερχίι Κουζάν, συμβούλου του ουκρανικού υπουργείου Άμυνας, που παρατήρησε δύο κοντινά πλήγματα κατά την ανάλυση του βίντεο: «Βλέπουμε ότι τα υποστηρίγματα του οδικού τμήματος της γέφυρας της Κριμαίας καταστράφηκαν σε δύο σημεία», είπε, προσθέτοντας ότι το σενάριο του παγιδευμένου φορτηγού βολεύει τη Μόσχα να το χαρακτηρίσει τρομοκρατική ενέργεια και όχι σαμποτάζ.
Άλλοι αναλυτές, ωστόσο, επιμένουν στο σενάριο του παγιδευμένου φορτηγού. «Κάτι υπήρχε στο φορτηγό, που εξερράγη. Κάτι ειδικό», δήλωσε στους FΤ ένας πολιτικός μηχανικός, που εργάζεται σε ειδικό τμήμα του ουκρανικού στρατού. Αν η έκρηξη στη γέφυρα της Κριμαίας προκλήθηκε από φορτηγό-βόμβα, τότε ίσως το παρακολουθούσε από τον αέρα ή από κάποιο άλλο όχημα ένας χειριστής ή οδηγός, που επέλεξε την κατάλληλη στιγμή για να πυροδοτήσει τα εκρηκτικά. Σύμφωνα με τις Ρώσους ερευνητές, τρία άτομα – ο οδηγός κι άλλα δύο άτομα σε όχημα που κινείτο παράλληλα με το φορτηγό - σκοτώθηκαν κατά την έκρηξη, άγνωστο αν μετείχαν σε αυτή ή ήταν αθώοι διερχόμενοι.
Για τον Βίκτορ Αντρούσιφ, σύμβουλο μέχρι τον περασμένο Ιούλιο του ουκρανικού υπουργείου Εσωτερικών την έκρηξη προκάλεσε φορτηγό -βόμβα «και πιθανώς μετέφερα γεωργικά λιπάσματα», είπε αφήνοντας να εννοηθεί ότι το φορτίο του φορτηγού ενίσχυσε το μέγεθος της έκρηξης στη γέφυρα.
Το σενάριο της πυραυλικής επίθεσης
Ο ίδιος είπε ότι μια επίθεση στη γέφυρα της Κριμαίας «δεν είναι εύκολη υπόθεση. Προστατεύεται πολύ καλά από αέρος, από θαλάσσης και από τη στεριά».
Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν απίθανο το σενάριο μιας πυραυλικής επίθεσης – ειδικά με τους αμερικανικούς Ηimars, αφού η γέφυρα της Κριμαίας ήταν εκτός του βεληνεκούς τους και οι Αμερικανοί είχαν προειδοποιήσει τους Ουκρανούς ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν οι εν λόγω εκτοξευτές πολλαπλών πυραύλων κατά της γέφυρας.
Από την άλλη το Moskva, η ρωσική ναυαρχίδα του στόλου της Μαύρης Θάλασσας, βυθίστηκε από δύο ουκρανικούς αντιπλοϊκούς πυραύλους Neptune τον Απρίλιο, πράγμα που δείχνει την ικανότητα του Κιέβου να χρησιμοποιεί τέτοιους πυραύλους κατά ρωσικών στόχων, αλλά σε κοντινότερες αποστάσεις. Εκείνα τα πλήγματα άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο δυτικές χώρες να παρείχαν τεχνική βοήθεια στους Ουκρανούς, σύμφωνα με αναλυτές.
«Ελέγξτε για συννεφιασμένο ουρανό, κεραυνούς, βροχή;», είπε δυτικός αξιωματούχος ερωτηθείς για τα αίτια της κατάρρευσης τμήματος της γέφυρας της Κριμαίας σε μια πιθανή αναφορά στους ουκρανικούς πυραύλους Grim2 (στα ουκρανικά σημαίνει κεραυνός, όπως και το προηγούμενο όνομα του πυραύλου, το Grom), που έχουν θεωρητικό βεληνεκές έως και 500 χλμ και αναπτύσσονται εδώ και δεκαετίες από το Κίεβο. Ενώ και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολόντιμιρ Ζελένσκι στο νυχτερινή μήνυμά του το Σάββατο περιέγραψε ως «συννεφιασμένο» τον καιρό στην Κριμαία.
Το σενάριο του υποβρύχιου drone
Μια από τις λιγότερο πιθανές θεωρίες είναι εκείνη να χρησιμοποιήθηκε κάποιου είδους υποβρύχιο drone για την έκρηξη στη γέφυρα της Κριμαίας. «Οι γέφυρες γενικώς σχεδιάζονται για να αντέχουν σε φορτία στο κατάστρωμά τους και σε πλευρική πίεση από ανέμους. Γενικώς δεν σχεδιάζονται για να αντέχουν πίεση από κάτω. Νομίζω ότι αυτό εκμεταλλεύτηκαν στην επίθεσή τους οι Ουκρανοί», είπε ο Βρετανός πρώην ειδικός του στρατού στα εκρηκτικά στο BBC.
Κάποιοι παρατήρησαν σε ένα από τα βίντεο από κάμερα ασφαλείας κάτι που μοιάζει με κύμα από την πλώρη ενός μικρού σκάφους κοντά σε ένα από τα υποστηρίγματα της γέφυρας της Κριμαίας κλάσματα του δευτερολέπτου πριν την έκρηξη. Αλλά τι είδους σκάφος μπορεί να ήταν αυτό;
Στις 21 Σεπτεμβρίου κυκλοφόρησαν σε ρωσικά δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφίες ενός μυστηριώδους μη επανδρωμένου σκάφους που ξεβράστηκε κοντά στη ρωσική ναυτική βάση στη Σεβαστούπολη της Κριμαίας. Έμοιαζε με ένα μεγάλο καλυμμένο μαύρο καγιάκ, με αισθητήρες προσαρμοσμένους στην πλώρη του και μια συσκευή στο πάνω μέρος του, που θύμιζε περισκόπιο. Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα ρυμουλκήθηκε στη θάλασσα και ανατινάχθηκε. «Βρέθηκε ένα τμήμα ενός μη επανδρωμένου σκάφους», φέρεται να δήλωσε ο κυβερνήτης της Σεβαστούπολης. «Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας, η συσκευή αυτή καταστράφηκε στη θάλασσα. Ουδείς τραυματίστηκε», πρόσθεσε.
Τι λέει το Κίεβο
Αν όντως κατάφερε η Ουκρανία να επιτεθεί κατ’ αυτόν τον τρόπο στη γέφυρα της Κριμαίας, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από εδάφη που ελέγχει, τότε θα πρόκειται για μια από τις θεαματικότερες επιχειρήσεις της μέχρι σήμερα. Ωστόσο, πέρα από τους ψιθύρους στο Κίεβο, ουδείς επιβεβαιώνει το σενάριο αυτό. Αντίθετα, σε δήλωσή του χθες το βράδυ, ο σύμβουλος του Βολόντιμιρ Ζελένσκι, Μιχαϊλο Ποντόλιακ, έδειξε να συμμερίζεται τη θεωρία του παγιδευμένου με εκρηκτικά φορτηγού.
«Οι απαντήσεις πρέπει να αναζητηθούν στη Ρωσία», είπε, σημειώνοντας ότι η έκρηξη στη γέφυρα της Κριμαίας ήταν προϊόν εσωτερικής διαμάχης μεταξύ διαφόρων τμημάτων του κατεστημένου ασφαλείας της Ρωσίας. «Είναι μια σαφής ένδειξη της σύγκρουσης μεταξύ της FSB [ διαδόχου της KGB] και ιδιωτικών στρατιωτικών εργολάβων (όπως ο διαβόητη μισθοφορική οργάνωση Wagner Group) από τη μία και του υπουργείου Άμυνας / Γενικού επιτελείου της Ρωσικής Ομοσπονδίας από την άλλη», είπε.
Γνωρίζει κάτι ο Ποντόλιακ, που αγνοούν άλλοι; Άγνωστο, αλλά το Κίεβο φαίνεται ότι προτιμά να κρατά θολωμένα να νερά και να αφήνει τους άλλους να μαντεύουν τι ακριβώς συνέβη στη γέφυρα της Κριμαίας, η οποία όπως είπε ο Ν Ρ Τζένσεν Τζόουνς, θα είναι μια μεγάλη νίκη στο πεδίο της προπαγάνδας για τους Ουκρανούς, αν όντως αυτοί κρύβονται πίσω από την επίθεση.
