Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με την υπ΄ αριθμ. 28/2015 γνωμοδότηση του Ε΄ Τμήματός του, έκρινε μη νόμιμο το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για την ανάπλαση της έκτασης του Αστέρα Βουλιαγμένης και γενικότερα, της χερσονήσου του Μικρού Καβουριού.
Ειδικότερα, κρίθηκε μη νόμιμο ως προς το σκέλος εκείνο που προβλέπει τη δημιουργία νέων μονοκατοικιών («καμπάνες») και την κατασκευή χτισμάτων στο αδόμητο τμήμα της χερσονήσου. Αναλυτικότερα, στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχε κατατεθεί για νομοπαρασκευαστική επεξεργασία το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο προβλέπεται η έγκριση «του ειδικού σχεδίου χωρικής ανάπτυξης δημοσίου ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ), η τροποποίηση του εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως της Βουλιαγμένης στην έκταση του Αστέρα Βουλιαγμένης και ο καθορισμός χρήσεων γης και όρων δόμησης».
Το σκεπτικό της απόρριψης
Οι σύμβουλοι επικρατείας επεξεργάστηκαν το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και με την υπ΄ αριθμ. 28/2015 γνωμοδότηση του Ε΄ Τμήματος με πρόεδρο την αντιπρόεδρο του Ανωτάτου Ακυρωτικού Αγγελική Θεοφιλοπούλου και εισηγητή τον πάρεδρο Δημήτρη Βασιλιάδη, έκριναν μη νόμιμο το επίμαχο διάταγμα.
Οι δικαστές αφού ερμήνευσαν το άρθρο 24 του Συντάγματος για την προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, επισημαίνουν ότι «έχει αναχθεί σε συνταγματικά προστατευόμενη αξία το οικιστικό, φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον, από το οποίο εξαρτάται η ποιότητα ζωής και η υγεία των κατοίκων των πόλεων και των οικισμών. Οι συνταγματικές αυτές διατάξεις απευθύνουν επιταγές στο νομοθέτη (τυπικό ή κανονιστικό) να ρυθμίσει τη χωροταξική ανάπτυξη και πολεοδομική διαμόρφωση της χώρας με βάση ορθολογικό σχεδιασμό υπαγορευόμενο από πολεοδομικά κριτήρια, σύμφωνα με την ιδιομορφία, την φυσιογνωμία και τις ανάγκες κάθε περιοχής».
Κριτήρια για την χωροταξική αναδιάρθρωση και την πολεοδομική ανάπτυξη των πόλεων και των οικιστικών εν γένει περιοχών, σημειώνεται στην γνωμοδότηση, είναι «η εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας και της αναπτύξεως των οικισμών και η εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης των κατοίκων».
Κατ' ακολουθίαν, «απαγορεύεται, κατ' αρχήν, η λήψη μέτρων που επιφέρουν την επιδείνωση των όρων διαβιώσεως και την υποβάθμιση του υπάρχοντος φυσικού ή του προβλεπόμενου από την ισχύουσα πολεοδομική νομοθεσία οικιστικού περιβάλλοντος».
Από το περιεχόμενο του επίμαχου διατάγματος, υπογραμμίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, προκύπτει ότι «η μεταβολή των επιτρεπομένων χρήσεων που επιχειρείται στη ζώνη Ι του ΕΣΧΑΔΑ δεν συνιστά ρύθμιση απορρέουσα από χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό της ευρύτερης περιοχής και ειδικότερα από το νέο ΡΣΑ ή το ΓΠΣ του οικείου Δήμου Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης».
Εξάλλου, συνεχίζουν οι δικαστές, «η προσθήκη της χρήσης κατοικίας στις νυν επιτρεπόμενες χρήσεις τουρισμού-αναψυχής και των συνοδευτικών τους χρήσεων στη ζώνη Ι του ΕΣΧΑΔΑ, η οποία περιλαμβάνεται στη χερσόνησο του Μικρού Καβουρίου, και μάλιστα με τη δημιουργία ή την ανέγερση μεγάλου αριθμού κατοικιών ύψους7,5 μ. σε δομημένες αλλά και αδόμητες επιφάνειες της χερσονήσου συνιστά επιβάρυνση των ήδη επιτρεπομένων χρήσεων και μετατρέπει στο διηνεκές την ευαίσθητη περιοχή της χερσονήσου σε οικιστική περιοχή με μικτές χρήσεις, προεχόντως κατοικίας, ενόψει και του συνολικού αριθμού των κατοικιών (έως 100), και δευτερευόντως τουρισμού».
Συνεπώς, τονίζεται στην γνωμοδότηση, «η προσθήκη της χρήσης κατοικίας στη ζώνη Ι του ΕΣΧΑΔΑ συνιστά επιδείνωση του υφισταμένου φυσικού, πολιτιστικού και του οικιστικού περιβάλλοντος της περιοχής».
Από τους συμβούλους Επικρατείας εκφράστηκαν τρεις απόψεις ως προς το ζήτημα αν η επιδείνωση του περιβάλλοντος της περιοχής της χερσονήσου δικαιολογείται, με βάση τα στοιχεία που συνοδεύουν το σχέδιο, από λόγους δημοσίου συμφέροντος. Εκ των απόψεων αυτών οι δύο ήταν αρνητικές και η μία θετική.
Τέλος, το ΣτΕ κατέλειξε στο συμπέρασμα ότι το επίμαχο σχέδιο διατάγματος «δεν προτείνεται νομίμως κατά το μέρος που επιτρέπει τη χρήση κατοικίας εκτός των ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας, ήτοι σε αυτοτελείς κατοικίες με τη διαμόρφωση και ανακατασκευή υφισταμένων κτισμάτων και με την ανέγερση νέων κατοικιών, καθώς και κατά το μέρος που επιτρέπει τη δόμηση σε αδόμητες επιφάνειες της χερσονήσου του Μικρού Καβουρίου».
